8. Sınıf İnkılap Tarihi Bir Kahraman Doğuyor

Avrupa’da gelişen Sanayi İnkılabı ile sanayileşen Avrupalı devletler ürettikleri ürünleri kapitülasyonlar sayesinde Osmanlı ülkesine kolaylıkla ihraç ettiler. Osmanlı pazarları Avrupa’dan gelen maliyeti düşük sanayi mallarıyla doldu. İnsanlar, ithal ürünleri satın almaya yöneldiler.Buna göre Sanayi İnkılabı’nın

Osmanlı Devleti’nde aşağıdakilerden hangisine neden olduğu söylenebilir?

'''Selanik Mülkiye Rüştiyesinde iken mahallemizdeki Binbaşı Kadri Bey’in oğlu Ahmet askerî rüştiyeye (ortaokul) devam ediyor ve askerî üniforma giyiyordu. Onu gördükçe ben de böyle giyinmeye hevesleniyordum. Sonra sokaklarda subaylar görüyordum. Subay olmak için önce askerî rüştiyeye girmek gerektiğini anlıyordum. O sırada annem Selânik’e gelmişti. Askerî Rüştiyeye girmek istediğimi ona söyledim. Annem asker olmamı istemiyordu. Sınav zamanı ona sezdirmeden rüştiyeye giderek sınava girdim.”

Bu bilgiye göre Mustafa Kemal’in askerlik mesleğine ilgi duymasına aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur?

Mustafa Kemal, 31 Mart Vakası’ndan sonra subayların siyasete karışmasının tehlikelerini sezmişti. Subaylar arasında yayılan particilik düşüncesi orduda düzen ve disiplinin bozulmasına neden olmuştu. Mustafa Kemal bu durumun gelecekte, vatanın bekası için tehlikeli sonuçlar doğurabileceğini belirtmişti. Bu nedenle ordunun siyasetten uzak durması gerektiği yönündeki düşüncelerini arkadaşlarıyla paylaşmıştı. Nitekim Balkan Savaşları sırasında Mustafa Kemal’in öngörüleri gerçekleşmiş ve ordumuz büyük bir felaketle karşılaşmıştır.

Bu metinden Mustafa Kemal’in hangi kişisel özelliği çıkarılabilir?

Balkan Savaşları sonucunda Balkanlardaki Türk hâkimiyeti sona erdi. Kaybedilen Balkan topraklarından Anadolu’ya büyük bir göç dalgası yaşandı. Yunanistan ve Bulgaristan’da kalan Türklerin kültürel ve dinî hakları antlaşmalarla güvence altına alındı.

Bu bilgiye göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Aşağıda I. Balkan Savaşı öncesinde ve sonrasında Osmanlı Devleti ve Balkan ülkelerini gösteren haritalara yer verilmiştir.

Bu haritalara göre I. Balkan Savaşı’nın sonuçları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

1789’da Fransız İhtilali sonucunda ortaya çıkan milliyetçilik fikri, içerisinde farklı ulusları barındıran imparatorluklarda birtakım sıkıntıların baş göstermesine neden olmuştur. Bazı Avrupalı devletlerin kışkırtmasıyla Osmanlı Devleti içerisinde bulunan Sırp, Rum, Bulgar gibi uluslar Osmanlıya karşı ayaklanmışlar ve bağımsızlıklarını ilan etmişlerdir. Buna karşılık milliyetçilik fikri, Türk ulusunu da etkilemiş ve Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasında önemli bir rol oynamıştır.

Yukarıdaki bilgiler dikkate alındığında;

I. Osmanlı Devleti’nin çok uluslu bir yapıya sahip olduğu,

II. Avrupalı devletlerin Osmanlı Devleti’ne karşı dostça tavırlar sergilediği,

III. Milliyetçilik fikrinin Millî Mücadele’nin başarıya ulaşmasında etkili olduğu,

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Mustafa Kemal Paşa Havza’ya ulaştıktan sonra halkla toplantı yapmış, toplantı sonunda Havza Müdafaa-i Hukuk Cemiyetinin açılmasını sağlamıştır. Mustafa Kemal Paşa, Havza’dan kolordu komutanlarına gizli bir telgraf göndermiştir. Bu telgrafta, Anadolu’da yaşanan işgallerin mitingler yapılarak ve İtilaf Devletleri ile Osmanlı Hükûmetine telgraflar çekilerek protesto edilmesini istemiştir. Bu telgraftan sonra yurdun birçok yerinde mitingler düzenlenmiştir.

Bu metinden Mustafa Kemal’in aşağıdaki kişilik özelliklerinden hangisine ulaşılamaz?

Mustafa Kemal’in doğduğu Selanik, önemli bir liman şehri olmanın yanında demir yolu ile Belgrad, Manastır ve İstanbul gibi şehirlere bağlanmaktaydı. Bu durum Selanik’in hem Batı ile etkileşimini kolaylaştırmış hem de sosyal ve kültürel yönden gelişmesine zemin hazırlamıştır. Avrupa’da çıkarılan gazete, dergi ve kitaplardaki fikirler çok uluslu yapıya sahip olan Selanik üzerinden Osmanlı ülkesine yayılıyordu. Bu yönüyle Selanik, Avrupa’daki gelişmelerin yakından takip edildiği ve Batı ülkeleriyle etkileşimin en yoğun yaşandığı şehirlerden biriydi. Denebilir ki Selanik, Osmanlı Devleti’nin Batı’ya açılan bir penceresi konumundaydı.

Bu metinden hareketle Selanik’in Mustafa Kemal’in kişisel özelliklerinden hangisi üzerinde etkili olduğu söylenebilir?

Selanik’in karışık sokak aralarında tatlı sürprizlerle karşılaşılırdı; kâh yeşilliklerin arasında birdenbire denize açılan manzaralar, kâh çocuk sesleri ile Kur’an nağmelerinin taştığı sıbyan mektepleri, kâh muntazam vuruşlarla bakır veya demir döven çekiç seslerinin duyulduğu karanlık atölyeler, kâh kırlangıç yuvası gibi geçmişin birçok faciasını yaşamış yüksek evler... Bu şehrin dilleri ve dinleri farklı insanları, bu küçük tatlardan büyük mutluluklar çıkarmasını bilirdi.

Bu parçaya verilebilecek en uygun başlık aşağıdakilerden hangisidir?

Aşağıdaki tabloda 19. ve 20. yüzyıllarda Osmanlı Devleti’nin dağılmasını önlemek için ortaya çıkan fikir akımlarıyla ilgili bilgiler verilmiştir.

I. Osmanlıcılık	II. İslamcılık	III. Türkçülük
Hangi din ve ırktan olursa olsun Osmanlı Devleti sınırları içinde yaşayanları kaynaştırarak bir “Osmanlı milleti” oluşturmanın amaçlandığı bu akımla impara­torluğun bütünlüğünü sağlamak hedeflenmiştir.	Devleti kurtarmak için hangi milletten olursa olsun bütün müslümanları halifenin etrafında toplamayı amaçlamıştır.	Devlet; dili, dini, soyu ve ülkü­sü bir olan topluma dayanarak ayakta durabilir. Bu nedenle Osmanlı Türklerine ulusal bilinç kazandırılmalıdır.

Bu bilgilere göre, müslüman olan Trablusgarp halkının 1911 yılında yapılan Trablusgarp Savaşı’nda İtalya’ya karşı Osmanlı Devleti’nin yanında yer alması bu akımlardan hangileriyle ilişkilendirilebilir?